Mostki termiczne – jak ich uniknąć?
Wznoszenie domu zgodnie ze sztuką budowlaną ma na celu uniknięcie błędów. Między innymi należy zapobiec powstawaniu miejsc, przez które będzie uciekać ciepło z ogrzewanych pomieszczeń. Są to tzw. mostki termiczne.
Budynek mieszkalny powinien charakteryzować sięodpowiednią termoizolacyjnością, która dotyczy zarówno fundamentów, ścian zewnętrznych, całej stolarki otworowej, jak i dachu. Oprócz specjalistycznych materiałów o dobrych parametrach istotne jest również samo wykonanie. Dbałość o wszystkie szczegóły podczas budowy zapewni nam powstanie budynku ciepłego, o niskim zapotrzebowaniu na energię, co bezpośrednio będzie przekładało się na oszczędności uzyskiwane podczas eksploatacji. Błędy popełnione w trakcie wznoszenia domu oraz nieodpowiedniej jakości materiały, mogą być przyczyną powstawania mostków termicznych (inaczej cieplnych), czyli miejsc umożliwiających ucieczkę ciepła z ogrzewanych pomieszczeń.
Gdzie powstają mostki termiczne?
Wyeliminowanie niekontrolowanego przenikania ciepła na zewnątrz budynku może ograniczyć zapotrzebowanie domu na energię nawet o 50 kWh/m2 w ciągu roku. Z tego względu trzeba szczególną uwagę zwrócić na miejsca, w których najczęściej powstają mostki termiczne, czyli te fragmenty płaszczyzn konstrukcji budynku, gdzie przewodność cieplna jest wyższa. Występują one najczęściej na łączeniach elementów i styku z gruntem, czyli na przykład w miejscu montażu stolarki okiennej i drzwiowej, przy płycie balkonowej, wieńcu, nadprożu, ścianach fundamentowych itp.
Konstrukcyjne mostki termiczne
Powstają w miejscach styku elementów niejednorodnych pod względem materiałowym, czyli na przykład tam, gdzie ściana wymurowana z ceramiki łączy się z betonowym nadprożem. Źródłem problemu jest ich odmienna przewodność cieplna. Konstrukcyjne mostki termiczne występują również w miejscach przerwania ciągłości termoizolacji, to jest w szczelinach między jej fragmentami lub punktach mocowania. Zarówno okolice wieńca, jak i zamontowanej stolarki okiennej i drzwiowej mogą stać się potencjalnymi miejscami ucieczki ciepła.
Geometryczne mostki termiczne
Tego rodzaju miejsca przenikania energii cieplnej powstają tam, gdzie powierzchnia przegrody zewnętrznej jest różna od powierzchni przegrody wewnętrznej. Inaczej mówiąc, gdy powierzchnia oddająca ciepło jest znacznie większa, niż powierzchnia przyjmująca ciepło, co występuje choćby w narożu budynku. Wówczas szybciej ucieka tutaj energia cieplna z pomieszczenia. Wewnętrzna płaszczyzna przyjmująca ciepło kumuluje je, jednak rozleglejsza zewnętrzna szybko ją wytraca. W narożu również jest mniejsza cyrkulacja powietrza, co także wpływa na obniżenie temperatury.
Liniowe i punktowe mostki cieplne
Mostki cieplne liniowe powstają na krawędziach otworów okiennych i drzwiowych – są to linie styku stolarki otworowej ze ścianą, w której jest ona zamontowana oraz w miejscu styku płyty balkonowej ze ścianą, płytą stropową lub wieńcem. Mostki cieplne punktowe powstają w miejscach przebicia izolacji termicznej budynku przez łączniki z materiałów o dużej przewodności cieplnej.
Zapobieganie powstawaniu mostków termicznych
Choć nie da się całkowicie wyeliminować miejsc ucieczki ciepła, można je znacznie zminimalizować. Przede wszystkim należy wybierać dobrej jakości materiały budowlane, które zapewnią nam ciepłe ściany, okna, drzwi i dach. Miejsca, w których mogą powstać mostki termiczne należy odpowiednio zaizolować. W przeciwnym razie na powierzchniach budynku może wystąpić zawilgocenie, a w efekcie zagrzybienie, co stwarza zagrożenia dla zdrowia mieszkańców. Oprócz strat energii grzewczej w domu panować będzie chłód spowodowany nagminną ucieczką ciepła. Długotrwała kondensacja pary wodnej na powierzchni przegród może doprowadzić do szybszego niszczenia elementów budynku, co również obniży wartość domu.
Jak wykonać odpowiednią izolację?
Aby uniknąć mostków termicznych, przede wszystkim trzeba dom odpowiednio zaizolować. W obrębie fundamentów należy zrobić izolację zarówno od wewnątrz, jak i od zewnątrz. W przypadku posadowienia budynku na płycie fundamentowej, musi być ona również ze wszystkich stron zaizolowana. Konieczne jest dwustronna izolacja przegród piwnicy, tak aby ocieplenie łączyło się z izolacją ścian zewnętrznych i stropu. W sytuacji, gdy projekt przewiduje podłogę na gruncie, izolacja ścian fundamentowych musi sięgać ław, a izolacja w podłodze dochodzić do wysokości ścian zewnętrznych. Gdy przegrody są jednowarstwowe stosuje się specjalne prefabrykowane belki nadprożowe o izolacyjności termicznej zbliżonej do izolacyjności materiału ściennego. Wieniec izolować należy od zewnątrz warstwą styropianu lub wełny mineralnej. Z kolei w ścianach dwuwarstwowych izolacja nie może być poprowadzona jedynie do cokołu. Powinna być wykonana na styku elementów i sięgać co najmniej 1 m w głąb gruntu. Także należy odpowiednio ocieplić nadproże budynku, czyli tak, aby warstwa izolacji termicznej ściany była przedłużona o 2-3 cm. W ten sposób będzie nachodziła ona na część ościeżnicy. W ścianie trójwarstwowej trzeba wykonać dwa nadproża, w warstwie nośnej i elewacyjnej, oraz zachować ciągłość termoizolacji. Aby uniknąć start ciepła przez wieniec, należy oprzeć go na wewnętrznej warstwie nośnej, a następnie osłaniać termoizolacją oraz warstwą elewacyjną. Natomiast jeśli chodzi o przeszklenia, okna montowane w ścianie jednowarstwowej powinny być osadzane w połowie grubości muru, a w ścianach warstwowych w warstwie ocieplenia. Do ciepłego montażu okien potrzebne są specjalne zestawy uszczelniające.
