Dom energooszczędny – strefy ciepła i zimna
Architektura nowoczesnego budynku powinna mieć na względzie zyski ciepła prowadzące do obniżenia kosztów eksploatacyjnych. Dom energooszczędny to taki, którego projekt zakłada ideę akumulatorów ciepła.
Rozkład wnętrz oraz kształt bryły budynku są w stanie wpłynąć na obniżenie energochłonności całej nieruchomości. Dobrze rozplanowany dom energooszczędny bazuje na stworzeniu stref ciepłych i chłodniejszych. Aby utrzymać ich podział niezbędne są również przestrzenie pełniące funkcje buforów. Izolują one różne części budynku, w których panują inne warunki termiczne.
Wnętrza naturalnie ogrzewane
Dom energooszczędny oprócz odpowiedniego ustawienia na posesji względem stron świata, powinien mieć wszystkie pomieszczenia wymagające większych nakładów energii niezbędnej do ich ogrzewania zlokalizowane od południa i południowego-zachodu. W ten sposób ciepło naturalne, którego źródłem jest słońce, będzie w ciągu dnia nagrzewało przestrzenie, gdzie najczęściej przebywają mieszkańcy domu. Skumulowana energia będzie oddawana nawet wieczorem. Z tego względu salon, jadalnia, pokój dzienny powinny być usytuowane od strony południowej lub południowo-zachodniej. Warto też lokalizować tu pokoje dziecięce, czy seniorów, jeśli mieszkamy w budynku wielopokoleniowym.
Dom energooszczędny ze strefami buforowymi – układ wnętrz
Wnętrza mniej uczęszczane i nie wymagające ogrzewania powinny być usytuowane od strony północnej. Zatem przestrzenie gospodarcze, schowki, magazynki chemii gospodarczej i sprzętów AGD, warto ulokować w tej części budynku. Pomieszczenia wymagające niewielkiego ogrzewania, w których nie przebywamy przez długi czas powinny być zaprojektowane między strefą dzienną a gospodarczą, jako wnętrza przejściowe, ułatwiające pożądany rozkład temperatur wewnątrz obiektu. Część budynku od strony chłodnej to strefy buforowe, które mają za zadanie chronić dom energooszczędny przed północnymi wiatrami i zimnem. Z tych pomieszczeń, które głównie mają przeznaczenie gospodarcze tworzy się architektoniczna izolacja, niedopuszczająca do zbyt szybkiego wychłodzenia ogrzewanych części budynku.
Pomieszczenia wytwarzające ciepło
Aby zmniejszyć straty ciepła, dom energooszczędny powinien mieć z założenia w strefie buforowej i między częścią dzienną a gospodarczą zlokalizowane pomieszczenia, umożliwiające szybsze ogrzanie reszty budynku, tam gdzie potrzebujemy uzyskać najwyższą temperaturę wnętrz. Taką funkcję pełnią miejsca, w których wytwarzane jest ciepło eksploatacyjne, czyli przy okazji działania urządzeń o innym przeznaczeniu. Do takich wnętrz będą należały kuchnia, łazienka czy pralnia. Dzięki otwarciu ich przestrzeni w kierunku strefy dziennej, przyczynimy się do przenikania ciepła do wnętrz wymagających ogrzewania. Z kolei wszystkie pomieszczenia, które nie są ogrzewane i zgodnie z zasadą rozkładu domu energooszczędnego zaprojektowane będą od strony północnej, powinny być zamykane, aby nie doprowadzać do zbyt szybkiego wychładzania się wnętrz o wyższej temperaturze.
Ocieplony dom energooszczędny
Choć cały budynek nastawiony na niskie zużycie energii potrzebnej do ogrzania wnętrz powinien być odpowiednio ocieplony, to od strony północnej wymaga on szczególnej izolacji. Tylko wówczas cieplny bufor utworzony wewnątrz będzie mógł spełniać swoją funkcję. Ponadto ściana północna powinna być zaprojektowana jako pełna, ewentualnie z niewielką liczbą otworów drzwiowych i okiennych. Każde, nawet najmniejsze przeszklenie jest bowiem potencjalnym miejscem ucieczki ciepła i przenikania zimna.
