Czy budowa systemem gospodarczym się opłaca?
Choć budowa systemem gospodarczym straciła nieco na popularności, dla niektórych inwestorów jest to nadal jedyny możliwy sposób budowy domu. To, czy jesteśmy w stanie podołać takiemu wyzwaniu, w dużej mierze zależy od naszych umiejętności, a także tego, czy dysponujemy czasem, a czasem nawet odpowiednią do takich prac siłą fizyczną.
Budowa systemem gospodarczym polega na wykonywaniu większości prac samodzielnie lub przy pomocy członków rodziny czy znajomych. Jednak bezpośrednia praca na budowie to nie wszystko. Musimy także samodzielnie zaopatrzyć budowę w materiały budowlane, niezbędne narzędzia i sprzęty. Trzeba też zadbać o dobrą organizację prac np. ich właściwą kolejność. Wyzwaniem dla inwestora, który jest jednocześnie wykonawcą, jest zsynchronizowanie prac z zaopatrzeniem budowy w materiały niezbędne na danym etapie.
Budowa domu bez ekipy wykonawczej
Wydawać by się mogło, że samodzielna budowa to najlepsza z możliwych opcji budowy domu. Przecież budujemy dla siebie i swojej rodziny, więc nie pozwolimy sobie na żadne fuszerki i niedociągnięcia. Nie musimy szukać ekipy wykonawczej i kontrolować ich prac. Odpadają nam także koszty robocizny, które stanowią sporą pozycję w kosztorysie. Jednak pamiętajmy, że dobra wola i same, nawet najlepsze chęci nie wystarczą. Niezbędna jest znajomość „budowlanki”, a to należy raczej do rzadkości. Owszem, obecnie z pomocą przychodzą nam internetowe dzienniki budowy, na których inni inwestorzy dzielą się swoimi doświadczeniami. Do wielu wpisów należy jednak podchodzić raczej z dystansem. Pomocni są również producenci materiałów budowlanych, którzy na swoich stronach internetowych zamieszczają szczegółowe instrukcje montażu. W tym przypadku możemy mieć większe zaufanie do profesjonalizmu takich porad, ale budowniczemu-amatorowi rzadko udaje się, opierając się jedynie na takich źródłach wiedzy, przejść przez cały proces budowy bezbłędnie. Sprawdzonym sposobem na budowę domu prowadzoną system gospodarczy jest skorzystanie z pomocy kogoś, kto ma już doświadczenie w prowadzeniu tego typu prac.
Budowa systemem gospodarczym – czy jest możliwa bez błędów?
Doświadczenie w tego typu pracach jest niezbędne przede wszystkim po to, aby nie popełnić błędów. Nie chodzi tu o błędy, które widać i które da się od razu naprawić, jak np. krzywe ściany, lecz o nieprawidłowe wykonanie niewidocznych elementów budynku. To one bowiem w dużej mierze decydują o jego trwałości. Przykładem mogą być źle zaizolowane fundamenty czy niezazbrojone elementy żelbetowe (stropy, wieńce, nadproża), które mogą dać o sobie znać nawet po kilku latach po zakończeniu budowy. Naprawa błędów popełnionych podczas budowania domu jest trudna do usunięcia, żmudna i kosztowna. Dlatego budując dom samodzielnie, najlepiej jest wybierać rozwiązania ułatwiające budowanie i minimalizujące powstawanie błędów. Są to np. technologie systemowe do budowy ścian, gdzie wszystkie składowe są idealnie dopasowane, czy elementy prefabrykowane do budowy schodów czy stropów.
Budowa systemem gospodarczym będzie wymagała także znajomości czytania dokumentacji projektowej. Może to nam przysporzyć trudności, jeśli projekt jest skomplikowany i nie ma w nim rysunków detali, lub budujemy na podstawie projektu budowlanego – który jest projektem ogólnym, a nie szczegółowym, tak jak projekt wykonawczy. Oczywiście wsparciem dla nas powinien być kierownik budowy, który będzie nam udzielał wskazówek i rad. Pamiętajmy, że samodzielna budowa domu nie zwalnia nas z obowiązku jego zatrudnienia – według obowiązujących przepisów kierownik budowy jest niezbędny na każdej budowie.
Budowa rozłożona w czasie, czy to się opłaca?
Budowa systemem gospodarczym daje nam możliwość wykonywania prac stopniowo, rozkładając je w czasie. Niektóre roboty możemy odłożyć do momentu, gdy uzbieramy odpowiednią ilość gotówki, aby przeprowadzić kolejny etap. Następną zaletą samodzielnej budowy jest to, że prace prowadzimy wtedy, kiedy dopisuje pogoda – nie musimy się martwić, że przestoje i przerwy w pracy ekipy wykonawczej zrujnują nam ustalony wcześniej harmonogram prac. Często jednak rozciąganie budowy niemalże w nieskończoność może się zwyczajnie nie opłacać. Przedłużająca się budowa powoduje też straty finansowe. Ponosimy bowiem wtedy koszty mieszkania niejako podwójnie – zajmując stare lokum i zamrażając duże środki finansowe w budowę jednocześnie. Chcąc jednak budowę zakończyć szybciej, angażujemy się w nią całkowicie, co może z kolei odbyć się kosztem rodzinnych więzi czy naszej efektywności na innych polach, np. pracy zawodowej. Pod tym względem w bardziej komfortowej sytuacji są te osoby, które nie pracują zawodowo lub mogą czasowo ją przerwać i w ten sposób poświęcić się całkowicie budowie. Zawsze wymaga to jednak dokładnej analizy ekonomicznej. Gdy jedna osoba tylko pracuje, domowy budżet jest mocno uszczuplony.
Budowa systemem gospodarczym zamiast siłowni
Podejmując decyzję o samodzielnej budowie domu, pamiętajmy także, że wiele prac wymaga także dużego wysiłku fizycznego – na przykład podczas wykonywania wykopu pod fundamenty czy murowania ścian. Rzadko który inwestor zdaje sobie sprawę, że budując dom samodzielnie, przenosimy tony materiałów budowlanych. Na przykład budując dom o powierzchni 130 m2 po murowania ścian jest to około 42-160 t, przy wykonaniu stropu monolitycznego – 35-60 t, a gęstożebrowego – 25 t, nawet stawianie więźby dachowej wymaga przeniesienia materiałów o wadze 5-8 ton.
