Dom energooszczędny a piramida efektywności energetycznej

Z myślą o ochronie środowiska powstał słynny międzynarodowy protokół z Kioto. Piramida efektywności jest jednym z jego efektów, a w dużej mierze dotyczy współczesnego budownictwa.

Protokół z Kioto, czyli uzupełniający Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych międzynarodowy traktat, dotyczy zmian klimatu oraz przeciwdziałania globalnemu ociepleniu. Powstał w 1997 roku, a wszedł w życie w roku 2005. Choć wygasł w 2012 roku, państwa zrzeszone w Europejskim Obszarze Gospodarczym, zobowiązały się przedłużyć podjęte zobowiązania. Dotyczą one redukcji, o określone dla poszczególnych krajów wartości, emisji gazów cieplarnianych, czyli: dwutlenku węgla, metanu, tlenku azotu, HFC (wodorofluorowęglowodorów), PFC (perfluorowęglowodorów) i SF6 (heksafluorku siarki). Jeśli projekt się powiedzie, istnieje szansa na redukcję średniej temperatury globalnej między 0,02 a 0,28^oC do roku 2050. Duży udział w tym przedsięwzięciu mają nasze domy. Z tego względu zrównoważone budownictwo ma ogromną przyszłość. Każdy dom energooszczędny może przyczynić się do spowolnienia globalnego ocieplenia. O tym, w jaki sposób to osiągnąć, traktuje piramida efektywności energetycznej.

Piramida efektywności a dom energooszczędny

W nawiązaniu do protokołu z Kioto, sporządzono model efektywności energetycznej budynku. Ma kształt piramidy, stąd nazwa piramida efektywności. Ukazuje ona, jak w kilku krokach można wpłynąć na zmniejszenie kosztów ogrzewania. Dom energooszczędny będzie powstawał w oparciu właśnie o piramidę efektywności energetycznej, czyli pięcioelementową strategię projektowania. W największym stopniu kładzie ona nacisk na wszelkie rozwiązania działające na rzecz zmniejszenia utraty ciepła z obiektu, który planujemy zbudować. W drugiej kolejności zwraca uwagę na ograniczenie zużycia energii elektrycznej w budynku. Trzeci element to umiejętne wykorzystanie instalacji pozwalającej na pozyskanie energii odnawialnej, która zasilałaby dom energooszczędny. Czwartym krokiem jest zastosowanie urządzeń pomagających stale kontrolować zużycie energii przez budynek oraz wspomagających ograniczenie jej wydatkowania. Ostatni, piąty element umieszczony na szczycie piramidy, to wybór źródła ciepła, będącego uzupełnieniem instalacji energooszczędnej.

Jak osiągnąć 5 stopni piramidy?

Straty ciepła w budynku można zredukować poprzez: odpowiedni kształt bryły (najlepiej zbliżony do sześcianu), prosty dach pozbawiony lukarn i ozdobników, a także przez specyficzne usytuowanie na działce. Dom energooszczędny powinien być zwrócony na południe najdłuższą z elewacji, która wyposażona jest w największe w budynku przeszklenia. Musi być zapewniony dobry dostęp światła słonecznego, dlatego też posesja nie może być od tej strony mocno porośnięta lub gęsto zalesiona. Dodatkowo konieczna jest szczelna termoizolacja oraz zastosowanie ciepłych materiałów budowlanych. Ważny element stanowi odpowiednia wentylacja, odzyskująca ciepło wyciągowe.

Osiągnięcie drugiego kroku z piramidy efektywności energetycznej związane jest ze zmniejszeniem zużycia energii elektrycznej, które możemy uzyskać korzystając z energooszczędnych urządzeń użytku domowego. Ważna jest też dbałość o wyłączanie każdego z zasilanych prądem sprzętów, gdy z niego nie korzystamy. Również tyczy się to trybu gotowości, w którym nie powinniśmy urządzeń pozostawiać. Pomocne będą energooszczędne źródła światła, o jakie warto zadbać nie tylko w domu, ale też na jego elewacji oraz w ogrodzie.

W następnym, trzecim kroku należy zastosować w budynku urządzenia pozyskujące energię z naturalnych źródeł odnawialnych. Zarówno do ogrzewania, wytwarzania prądu oraz podgrzewania wody użytkowej, można zastosować energię pochodzącą z gruntu, słońca, powietrza, wody i biomasy.

Piramida efektywności na etapie punktu czwartego to działania mające na celu dostosowanie temperatury wnętrza, do potrzeb domowników, w danym momencie dnia i o danej porze roku. W tym celu konieczne są urządzenia takie jak czujniki i regulatory temperatury, pozwalające na monitorowanie i regulowanie poziomem ciepła wewnątrz budynku.

Ostatni krok wskazuje na konieczność wyboru najodpowiedniejszego dla naszego budynku źródła ciepła, czyli np. pompy ciepła, biopaliwa lub ogrzewania pochodzącego z ciepłowni, gazowego czy elektrycznego, tak aby w razie potrzeby źródła odnawialne wspomóc paliwami kopalnianymi.